Η Κοινωφελής Επιχείρηση Δήμου Αίγινας τιμά την Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία, η οποία καθιερώθηκε από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών το 1992 και έκτοτε εορτάζεται κάθε χρόνο στις 03 Δεκεμβρίου, σε μια προσπάθεια ενημέρωσης της τοπικής κοινωνίας.
Βασικοί στόχοι της συγκεκριμένης ημέρας είναι τόσο η γνωστοποίηση και κατανόηση θεμάτων αναπηρίας όσο και η αφύπνιση και κινητοποίηση της κοινωνίας προς εξασφάλιση των δικαιωμάτων, της αξιοπρεπούς διαβίωσης και της ευημερίας Ατόμων με Αναπηρία (ΑμεΑ). Στόχοι που μπορούν να επιτευχθούν μέσω αύξησης της ευαισθητοποίησης όλων μας αναφορικά με τα οφέλη που δύνανται προκύψουν από την ένταξη ΑμεΑ σε κάθε έκφανση της πολιτικής, οικονομικής και πολιτιστικής ζωής. Σύμφωνα με την Παγκόσμια Έκθεση για την Αναπηρία, σήμερα το 15% του πληθυσμού της Γης -ή περίπου ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι- έχουν κάποια μορφή αναπηρίας.
Η αναπηρία αποτελεί αμφισβητούμενη έννοια, έχοντας διαφορετική σημασία σε διαφορετικές κοινότητες. Σε κάποιες περιπτώσεις υφίσταται εκ γενετής, σε άλλες προκύπτει μεταγενέστερα, από τραυματισμό για παράδειγμα.
Βάσει του «ιατρικού μοντέλου», πρόκειται για πρόβλημα που προκαλείται άμεσα από ασθένεια, τραύμα ή άλλους παράγοντες και συνεπώς χρήζει ατομικής θεραπείας, με στόχο είτε την ολική αποκατάσταση του προβλήματος (επαναφορά) είτε τη μερική (προσαρμογή).
Βάσει του «κοινωνικού μοντέλου», πρόκειται για πρόβλημα δημιουργημένο από την κοινωνία, καθώς δεν αντιμετωπίζεται ως χαρακτηριστικό του ατόμου παρά ως πολύπλοκος συνδυασμός συνθηκών του κοινωνικού περιβάλλοντος, το οποίο οφείλει να αναπτύξει αίσθημα συλλογικής ευθύνης και να εξασφαλίσει όσο το δυνατόν λιγότερους περιορισμούς για τα ΑμεΑ.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ο όρος «αναπηρία» καλύπτει σωματικές αδυναμίες, περιορισμούς δραστηριότητας και περιορισμούς συμμετοχής. Η σωματική αδυναμία αναφέρεται σε πρόβλημα λειτουργίας ή δομής του σώματος, ο περιορισμός δραστηριότητας σε δυσκολία εκτέλεσης μιας εργασίας ή ενέργειας και ο περιορισμός συμμετοχής σε δυσκολίες της καθημερινότητας.
Επομένως, η αναπηρία δεν αποτελεί απλώς πρόβλημα υγείας, αλλά ένα σύνθετο φαινόμενο που αντανακλά την αλληλεπίδραση μεταξύ των χαρακτηριστικών αφενός του σώματος ενός ατόμου και αφετέρου της κοινωνίας στην οποία εκείνο ζει.
Οι κύριες μορφές αναπηρίας είναι: η κινητική (όπως εγκεφαλική παράλυση, τετραπληγία), η αισθητηριακή (όπως κώφωση, τύφλωση), η ψυχική (όπως μανιοκατάθλιψη, σχιζοφρένεια), η νοητική (όπως αυτισμός, σύνδρομο Down) και οι χρόνιες/σπάνιες παθήσεις (όπως συγγενής καρδιοπάθεια, νεφρική ανεπάρκεια).
Έως τις αρχές του 20ού αιώνα, υπήρχε η εντύπωση πως η αναπηρία σήμαινε και αδυναμία. Έτσι, τα ΑμεΑ παρέμεναν αποκλεισμένα από τη δημόσια ζωή. Χαρακτηριστική περίπτωση εκείνη του πρώην προέδρου των Η.Π.Α. Φραγκλίνου Ρούσβελτ ο οποίος έπασχε από ημιπαραλυσία συνεπεία πολιομυελίτιδας και ο οποίος απέφευγε να κάνει δημόσιες εμφανίσεις με το αμαξίδιό του παρά έφερε πάνω του ειδικούς νάρθηκες που τον κρατούσαν όρθιο.
Η λανθασμένη και περιοριστική αυτή αντίληψη οδήγησε αρκετά αργότερα στη δημιουργία του Κινήματος για τα Δικαιώματα των ΑμεΑ το οποίο στοχεύει στην εξασφάλιση ίσων ευκαιριών και δικαιωμάτων στην προσβασιμότητα, την ασφάλεια, την ανεξάρτητη διαβίωση, την επαγγελματική απασχόληση, την εκπαίδευση και τόσα ακόμη.
Αποτέλεσμα των προσπαθειών του κινήματος ήταν η κατάρτιση, από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, της Σύμβασης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία στις 13 Δεκεμβρίου 2006. Οι χώρες που την υπέγραψαν υποχρεώθηκαν να ανανεώσουν την εθνική τους νομοθεσία, εξασφαλίζοντας στα ΑμεΑ ισότητα και ισονομία σε κάθε τομέα και επίπεδο.
Κλείνοντας, θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε τον κ. Αγαθοκλή Νταλαγιάννη για τη διαδικτυακή έρευνα και συλλογή των παραπάνω στοιχείων.
Ας κάνουμε συνείδηση τη φράση «Όλοι διαφορετικοί… Όλοι ίσοι…»! Αν το καταφέρουμε ως άνθρωποι, θα έρθει η στιγμή που θα το κατορθώσουμε και ως κοινωνία…
Με εκτίμηση,
Μαίρη Κουκούλη
Πρόεδρος
Κοινωφελούς Επιχείρησης Δήμου Αίγινας