ΔΗΜΟΣ   ΑΙΓΙΝΑΣ
ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ

ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΑ ΚΤΙΡΙΑ –    μια σύντομη πληροφόρηση

 

ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ  ΟΡΦΑΝΟΤΡΟΦΕΙΟ
Το Καποδιστριακό Ορφανοτροφείο  ,υπήρξε το πρώτο μεγάλο Δημόσιο κτίριο που κατασκευάσθηκε από  τον Ι. Καποδίστρια στην Αίγινα πάνω σε σχέδια και επίβλεψη του Αρχιτέκτονα Θεόδωρου Βαλιάνου.

Η κατασκευή του ξεκίνησε την άνοιξη του 1828 και τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν τον Απρίλιο του 1829     Ο αρχικός σκοπός ανέγερσής του ήταν ή στέγαση , σίτιση και επαγγελματική εκπαίδευση των ορφανών   του απελευθερωτικού αγώνα.

Για τον σκοπό αυτό λειτούργησαν  αλληλοδιδακτικό Σχολείο , επαγγελματικά εργαστήρια ραπτικής , ξυλουργικής , ωρολογοποιίας , βιβλιοδετικής, υποδηματοποιίας , τυπογραφίας  κλπ. . Επίσης στον ίδιο χώρο στεγάστηκαν παράλληλα η πρώτη Εθνική Βιβλιοθήκη , το Εθνικό Τυπογραφείο , το πρώτο Αρχαιολογικό Μουσείο με Διευθυντή τον  Ανδρέα Μουστοξύδη   Κερκυραίιο λόγιο ,  η πρώτη Νομισματική Συλλογή , Ωδείο   κλπ  Επίσης στον ίδιο χώρο λειτούργησε η πρώτη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων.
Το  κτίριο πέρασε στη συνέχεια σε άλλες χρήσεις με τελευταία αυτή της χρήσης ως  φυλακή υψίστης ασφαλείας για ποινικούς και πολιτικούς καταδίκους ( 1880- 1984 ) οπότε παραχωρήθηκε στο Υπουργείο Πολιτισμού προκειμένου να αναστηλωθεί και να χρησιμοποιηθεί ως διαχρονικό Μουσείο .  Αυτή τη στιγμή έχουν γίνει κάποιες βασικές οικοδομικές  εργασίες  αλλά  το πρόγραμμα  έχει διακοπεί από 4ετίας περίπου καθόσον απαιτείται η διάθεση των σχετικών πιστώσεων .

 

 

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ   ( ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΟ )
Το κτίριο αυτό βρίσκεται   στο κέντρο της πόλης στην ίδια ευθεία με το Ευνάρδεια και πλησίον του Ναού της Μητροπόλεως.  Φαίνεται ότι προυπήρχε της Καποδιστριακής εποχής  για χρήση που δεν γνωρίζουμε ακριβώς . Το 1828  επισκευάζεται αρχικά από τον Αρχιτέκτονα Θεόδωρο Βαλιάνο και  αργότερα από τούς Στ. Κλεάνθη και E.Schaubert  και χρησιμοποείται ώς αλληλοδιδακτικό Σχολείο και στη συνέχεια  ώς προκαταρκτικό Σχολείο που προετοίμαζε τούς μαθητές που είχαν σκοπό να παρακολουθήσουν σπουδές στο ανώτερο Κεντρικό Σχολείο      ( Ευνάρδειο )     Σήμερα χρησιμοποιείται για τίς ανάγκες του Δημοτικού θεάτρου Αίγινας και πολιτιστικές εκδηλώσεις.

 

 

ΚΥΒΕΡΝΕΙΟ
Το κτίριο  ανήκε στον Αρχιμανδρίτη Γρηγόριο Μοίρα και παραχωρήθηκε για να χρησιμεύσει ώς κατοικία του Ιωάννη Καποδίστρια αλλά ταυτόχρονα ως Κυβερνητικό κτίριο που θα στέγαζε την Κυβέρνηση και τις Δημόσιες Υπηρεσίες . Για τον σκοπό αυτό ο Θεόδωρος Βαλιάνος ανέλαβε να επισκευάσει και να διαμορφώσει το κτίριο.
Μετά την αναχώρηση του Κυβερνήτη για το Ναύπλιο στο τέλος του 1829  και την μεταφορά εκεί των Δημοσίων Υπηρεσιών , το κτίριο παραχωρείται για άλλες χρήσεις  με τελευταίες αυτές  της χρήσης του ως Γυμνάσιο και της στέγασης εκεί του Ιστορικού Αρχείου Αίγινας από το 1989 έως σήμερα    Υπάρχουν  κάποιες υποθέσεις ότι στον ίδιο χώρο λειτούργησε το Εθνικό Νομισματοκοπείο αλλά φαίνεται ότι τουλάχιστον για τις εργασίες κατασκευής νομισμάτων ( λόγω χρήσεως φωτιάς και υψηλών θερμοκρασιών ) δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει εκεί . Πιθανολογείται οτι  στο χώρο ήταν τα γραφεία και οι χώροι φύλαξης του Νομισματοκοπείου.

 

 

ΠΥΡΓΟΣ ΜΑΡΚΕΛΛΟΥ
Πρόκειται για κτίριο που προυπήρχε της Καποδιστριακής εποχής και ανήκε στον Αιγινήτη πρόκριτο , Φιλικό , αγωνιστή της Επανάστασης το 1821 και αργότερα Βουλευτή Σπύρο Μάρκελλο . Η αρχιτεκτονική του παραπέμπει σε Ενετικό κτίσμα του τέλους του 17ου αιώνα. Φαίνεται ότι αποτελούσε τμήμα οχυρωματικού έργου που προστάτευε το λιμάνι .
Στο κτίριο στεγάστηκε αρχικά η Αντικυβερνητική Επιτροπή από το 1826  η οποία αποτελείτο από τον Γ. Μαυρομιχάλη , Ι .Μηλαίτη και Ι. Νάκο  και μετά την άφιξη του Κυβερνήτη  το 1828 χρησιμοποιήθηκε  αρχικά  ώς  έδρα του Εθνικού Ταμείου και αργότερα ώς Φρουραρχείο – Διοικητήριο με Διοικητή τον Ψαριανό Ανδρέα Γιαννίτση   Επίσης ο Πύργος φιλοξένησε περιστασιακά  αγωνιστές και πολιτικούς όπως  ο Γ. Κουντουριώτης , Ν. Μέξης , Ι. Κωλλέτης , Κ. Φαβιέρος  κ.α.
Σήμερα στεγάζει το Καποδιστριακό  Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αίγινας  και Κέντρο Κοινωνικού προβληματισμού “ Σπύρος Αλεξίου “ ενώ ο ισόγειος χώρος του χρησιμοποιείται περιστασιακά ώς χώρος εκθέσεων και πολιτιστικών εκδηλώσεων.

 

ΕΥΝΑΡΔΕΙΟ

Χτίστηκε το 1830 σε σχέδια των αρχιτεκτόνων Σ. Κλεάνθη και E. Schaubert  με χρήματα που προσέφερε κυρίως ο Ελβετός τραπεζίτης Φιλέλληνας Γ. Ευνάρδος , φίλος του Κυβερνήτη , και Φιλελληνικές οργανώσεις της Ελβετίας.
Το κτίριο στέγασε το Κεντρικό Σχολείο το οποίο  προετοίμαζε Δασκάλους . Υπήρξε το πρώτο ανώτερο εκπαιδευτικό ίδρυμα  της ελεύθερης Ελλάδας και σε αυτό δίδαξαν οι πιο γνωστοί και καταξιωμένοι λόγιοι της εποχής  με επικεφαλής τον  Γεώργιο Γεννάδιο   Στη συνέχεια στέγασε για ενα διάστημα την Εθνική Βιβλιοθήκη και το Σχολαρχείο . Η τελευταία του χρήση ήταν ως Αρχαιολογικό Μουσείο ( 1926 – 1982 ) οπότε με την μεταφορά του Μουσείου στο νέο του κτίριο  έχει ουσιαστικά εγκαταλειφθεί .

 

 

 

Η ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΤΗΣ ΑΙΓΙΝΑΣ
Η Μητρόπολη της Αίγινας είναι ο πρώτος Καθεδρικός Ναός της Ελεύθερης Ελλάδας . Εχει κτισθεί το 1806 και είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου , στον Αγιο Διονύσιο Πολιούχο Αιγίνης τον εκ Ζακύνθου και στον Αγιο Ιωάννη Θεολόγο.  Κατά την Καποδιστριακή εποχή χρησίμευσε ώς Βουλευτήριο κατά τα έτη 1827 – 1828 . Εδώ έγινε επίσης η πανηγυρική υποδοχή του Ι. Καποδίστρια και η ορκωμοσία του όπως και της πρώτης Κυβέρνησης της Ελληνικής
πολιτείας στίς 26 Ιανουαρίου 1828 .  Στο εσωτερικό της εκκλησίας  βρίσκεται έως σήμερα το απλό ξύλινο στασίδι του Κυβερνήτη απέναντι από τον Δεσποτικό θρόνο .